ZMIANY W PRZEPISACH PODATKOWYCH – październik 2024 r.

1. Od 1 listopada 2024 r. można składać wnioski o tzw. wakacje składkowe

Począwszy od 1 listopada 2024 r., można składać wnioski o tzw. wakacje składkowe, czyli jednomiesięczne zwolnienie z opłacenia składek do ZUS. Z ulgi takiej może skorzystać tylko płatnik składek prowadzący działalność gospodarczą na podstawie przepisów Prawo przedsiębiorców (tj. na podstawie wpisu do CEIDG) lub innych przepisów szczególnych. Taki zapis zawiera art. 17a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497 ze zm.), dalej: ustawy systemowej, który obowiązuje od 1 listopada 2024 r. O ww. zwolnienie może ubiegać się również wspólnik spółki cywilnej, jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność wpisaną do CEIDG.

Jakich składek dotyczy ulga?

W ramach powyższej ulgi uprawniony przedsiębiorca może raz w roku za wybrany miesiąc uzyskać zwolnienie z opłacenia składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz składek na Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Solidarnościowy (FS). Za miesiąc objęty ww. zwolnieniem przedsiębiorca powinien opłacić za siebie składkę na ubezpieczenie zdrowotne w pełnej obowiązującej go wysokości.

Składki ZUS za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z ich opłacenia będą finansowane w ramach dotacji z budżetu państwa do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS). Natomiast podstawę wymiaru składek za miesiąc objęty zwolnieniem z ich opłacenia będzie stanowić najniższa obowiązująca danego ubezpieczonego podstawa wymiaru składek, czyli właściwa dla przedsiębiorcy opłacającego je na zasadach ogólnych, w ramach dwuletniego preferencyjnego ZUS lub małego ZUS zależnego od dochodów.

UWAGA! W 2024 r. z wakacji składkowych płatnik może skorzystać tylko w grudniu, składając w listopadzie stosowny wniosek. Natomiast wnioski złożone w grudniu 2024 r. będą dotyczyć zwolnienia z opłacania składek za styczeń 2025 r.

Niezbędny wniosek

Jak wcześniej wskazano, zwolnienie z opłacenia składek przysługuje na wniosek płatnika – RWS (wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wskazany miesiąc). Wniosek można złożyć wyłącznie z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych PUE/eZUS. Płatnik jest zobowiązany złożyć go w miesiącu poprzedzającym miesiąc kalendarzowy, który ma być objęty zwolnieniem. Wniosek złożony w innym terminie niż wymagany lub nierozpatrzony do dnia zgonu wnioskodawcy pozostawiony będzie bez rozpoznania.

Warunki do spełnienia

Z wnioskiem o tzw. wakacje składkowe może wystąpić płatnik, jeżeli:

1) w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych,

2) w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro (przeliczenia euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego poprzedzającego rok złożenia wniosku),

3) jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej,

4) w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

ZUS poinformuje o załatwieniu sprawy

O rozpatrzeniu wniosku organ rentowy poinformuje płatnika składek za pośrednictwem udostępnionego systemu teleinformatycznego. Rozstrzygnięcie w całości uwzględniające ww. wniosek zasadniczo nie będzie wymagało wydania decyzji. Jej wydanie będzie jednak koniczne w przypadku:

• rozstrzygnięcia, które nie uwzględni w całości wniosku płatnika lub uwzględni ten wniosek w części,
• stwierdzenia w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że płatnik składek nie spełnił warunków do udzielenia ww. ulgi.

Dokumenty za miesiąc zwolnienia

Za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek płatnik będzie przesyłał do ZUS:

• raport ZUS RCA z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowanymi z budżetu państwa, z kodem tytułu ubezpieczenia:
  • 05 14 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
  • 05 74 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30% minimalnego wynagrodzenia (korzystających z preferencyjnego ZUS),
  • 05 94 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu (dotyczy przedsiębiorców korzystających z ulgi mały ZUS plus).
• raport ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie ma prawa do zwolnienia z opłacenia tej składki,
• raport ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych (np. pracowników lub zleceniobiorców),
• deklarację rozliczeniową ZUS DRA, uwzględniającą składki ubezpieczeniowe z utworzonych raportów ZUS RCA.

UWAGA! W przypadku gdy płatnik uzyska zwolnienie z opłacenia składek na FP i FS, a opłaca te składki tylko za siebie, wtedy nie wykazuje ich w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

W przypadku gdy płatnik ma obowiązek opłacania składek za innych ubezpieczonych, uwzględnia w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA ich składki na FP i FS.

2. Sejm przyjął ustawę dotyczącą tzw. kasowego PIT

W dniu 27 września 2024 r. Sejm przyjął ustawę umożliwiającą wybór kasowego rozliczania przychodów i kosztów uzyskania przychodów, tzw. kasowego PIT. Z tego sposobu rozliczeń będą mogli korzystać przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku uzyskali przychody nieprzekraczające 1 mln zł (uwaga! na etapie projektu zakładano limit przychodów 250.000 euro).

Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej (www.gov.pl) wyjaśniło:

„(…) Kasowy PIT będą mogli wybrać przedsiębiorcy, którzy wykonują działalność wyłącznie samodzielnie, jeżeli ich przychody z tej działalności w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyły kwoty 1 mln zł. Rozwiązanie dotyczyć będzie także przedsiębiorców, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej. Kasowy PIT będzie dobrowolną formą rozliczeń, którą podatnik będzie wybierał składając oświadczenie naczelnikowi urzędu skarbowego.

Dzięki nowym przepisom przedsiębiorcy będą płacić podatek dochodowy od osób fizycznych dopiero po faktycznym otrzymaniu zapłaty za wydany towar albo wykonaną usługę oraz potrącać koszty uzyskania przychodów po dokonaniu zapłaty za otrzymany towar lub wykonaną usługę.

Po upływie 2 lat, licząc od dnia wystawienia faktury, przedsiębiorcy będą musieli rozpoznać przychód z działalności gospodarczej, nawet jeżeli nie otrzymają od kontrahentów zapłaty za wydany towar lub wykonaną usługę.

Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to 1 stycznia 2025 r.”

Obecne ustawą zajmie się Senat.

3. Limity podatkowe i bilansowe na 2025 r.

Zarówno przepisy podatkowe, jak i bilansowe, zawierają określone limity – wyrażone w euro – w oparciu o które podmioty gospodarcze ustalają, czy mogą skorzystać z różnych uproszczeń, rozwiązań lub czy są zobowiązane do wypełnienia określonych obowiązków. Dotyczy to limitów uwzględnianych przy ustalaniu m.in.: statusu małego podatnika dla celów CIT, PIT oraz VAT, prawa do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a w przypadku niektórych jednostek – obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Ze względu na to, że ww. limity podatkowe/bilansowe zostały wyrażone w euro, należy je przeliczyć na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego/obrotowego.

A zatem, do ustalania ww. limitów na 2025 r. stosuje się średni kurs NBP z 1 października 2024 r.

UWAGA! Średni kurs euro ogłoszony przez NBP na dzień 1 października 2024 r. wyniósł 4,2846 zł/euro (zgodnie z tabelą nr 191/A/NBP/2024).

W tym artykule przedstawiamy najważniejsze limity podatkowe i bilansowe, których wysokość ustalana jest na podstawie ww. kursu waluty obcej.

1.1. Limity dla celów CIT/PIT na 2025 r.

Status małego podatnika

Dla celów CIT/PIT małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą VAT należnego) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro (w przypadku przedsiębiorstwa w spadku również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy). Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł (zob. art. 4a pkt 10 ustawy o PDOP i art. 5a pkt 20 ustawy o PDOF).

UWAGA! W 2025 r. status małego podatnika będzie posiadał podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą VAT należnego) nie przekroczy w 2024 r. kwoty 8.569.000 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro, w zaokrągleniu do 1.000 zł).

Przypomnijmy, że w 2024 r. małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość ww. przychodu ze sprzedaży za 2023 r. nie przekroczyła kwoty 9.218.000 zł. Zatem w 2025 r. limit przychodów na potrzeby ustalenia statusu małego podatnika będzie niższy od obecnego limitu.

Podatnik posiadający status małego podatnika może skorzystać z określonych preferencji na gruncie CIT/PIT. Mowa tu m.in. o:

• jednorazowej amortyzacji środków trwałych,
• możliwości opłacania zaliczek na podatek dochodowy w sposób kwartalny,
• stosowaniu 9% stawki CIT (przy spełnieniu określonych warunków),
• niższej stawki podatku w estońskim CIT.

Limit jednorazowej amortyzacji

Mali podatnicy (oraz podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej w roku jej rozpoczęcia) mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 KŚT (z wyłączeniem samochodów osobowych) w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50.000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych. Przeliczenia tego limitu na złote dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1.000 zł (zob. art. 16k ust. 7-13 ustawy o PDOP i art. 22k ust. 7-13 ustawy o PDOF).

UWAGA! W 2025 r. limit ww. jednorazowych odpisów amortyzacyjnych będzie wynosił 214.000 zł (tj. 50.000 euro × 4,2846 zł/euro, w zaokrągleniu do 1.000 zł).

W 2024 r. limit ten wynosi 230.000 zł i jest on wyższy od limitu, który będzie obowiązywał w przyszłym roku.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może być opłacany w roku podatkowym m.in. przez podatników kontynuujących prowadzenie działalności gospodarczej, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:

• uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2.000.000 euro lub
• uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2.000.000 euro.

Jeśli podatnik prowadzi działalność samodzielnie oraz w formie spółki, to ww. limit stosuje odrębnie do przychodów z jednoosobowej działalności i odrębnie do przychodów z działalności wykonywanej w formie spółki.

W przypadku przedsiębiorstwa w spadku ww. limit stosuje się do przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy.

Powyższe kwoty wyrażone w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Tak wynika z art. 4 ust. 2 oraz art. 6 ust. 4, 5 i 6a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 776).

UWAGA! Podatnik kontynuujący działalność będzie miał zatem prawo do opłacania w 2025 r. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeżeli jego przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub przychody spółki w 2024 r. nie przekroczą kwoty 8.569.200 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro).

W 2024 r. limit ten jest wyższy i wynosi 9.218.200 zł.

Kwartalne opłacanie ryczałtu

Zasadniczo podatnicy opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za okresy miesięczne, przy czym mogą oni wybrać kwartalne opłacanie ryczałtu. Jest to możliwe w przypadku podatników rozpoczynających działalność, a także podatników kontynuujących działalność, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki – w roku poprzedzającym rok podatkowy – nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 200.000 euro (zob. art. 21 ust. 1b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

UWAGA! Prawo do opłacania ryczałtu za okresy kwartalne w 2025 r. będą mieli podatnicy (kontynuujący działalność), których przychody z działalności prowadzonej samodzielnie lub przychody spółki nie przekroczą w 2024 r. kwoty 856.920 zł (tj. 200.000 euro × 4,2846 zł/euro).

W 2024 r. limit ten jest wyższy i wynosi 921.820 zł.

1.2. Limity dla celów VAT na 2025 r.

W ustawie o VAT wartość wyrażoną w euro, przeliczaną po kursie z pierwszego dnia roboczego października roku poprzedniego, zastosowano w przypadku limitu dla małych podatników oraz prawa do składania kwartalnych deklaracji VAT przez podatników stosujących estoński CIT.

Status małego podatnika VAT

Przez małego podatnika należy rozumieć podatnika VAT:

• u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro,
• prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.

Przeliczenia ww. kwot wyrażonych w euro należy dokonać według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

W 2025 r. status małego podatnika dla celów VAT będzie miał podatnik:

• u którego wartość sprzedaży brutto w 2024 r. nie przekroczy 8.569.000 zł (tj. 2.000.000 euro × 4,2846 zł/euro – w zaokrągleniu do 1.000 zł);
• prowadzący przedsiębiorstwo maklerskie, będący agentem itd., u którego kwota prowizji brutto (lub innych postaci wynagrodzenia brutto) za wykonane usługi w 2024 r. nie przekroczy 193.000 zł (tj. 45.000 euro × 4,2846 zł/euro – w zaokrągleniu do 1.000 zł).

W 2024 r. limity te wynoszą odpowiednio 9.218.000 zł oraz 207.000 zł.

Zaznaczamy, że mali podatnicy mogą korzystać z pewnych uproszczeń w VAT, tj. z:

• kasowej metody rozliczania VAT, w przypadku której obowiązek podatkowy ustalany jest inaczej niż w przypadku zasad ogólnych, np. w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania całości lub części zapłaty; zastosowanie tej metody możliwe jest po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik będzie stosował tę metodę (patrz: art. 21 ustawy o VAT),
• kwartalnego rozliczania VAT i składania deklaracji (patrz: art. 99 ust. 2 i 3 ww. ustawy).

Należy jednak mieć na uwadze, że nie wszyscy mali podatnicy mogą korzystać z kwartalnego składania deklaracji i w konsekwencji kwartalnego rozliczania VAT. Prawa tego nie mają podatnicy wskazani w art. 99 ust. 3a ustawy o VAT, tj.:

1) zarejestrowani przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni – przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja,

2) którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł,

3) którzy w danym kwartale dokonali importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ww. ustawy (tj. rozliczanego poprzez deklarację VAT),

4) w przypadku których w danym kwartale stwierdzono, że wbrew obowiązkowi (o którym mowa w art. 19a ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców) nie zapewniali możliwości dokonywania zapłaty przy użyciu instrumentu płatniczego w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych w każdym miejscu, w którym działalność gospodarcza jest faktycznie wykonywana, w szczególności w lokalu, poza lokalem przedsiębiorstwa lub w pojeździe wykorzystywanym do świadczenia usług transportu pasażerskiego.

Prawo do składania kwartalnych deklaracji VAT a estoński CIT

Prawo do kwartalnego składania deklaracji VAT mają m.in. podatnicy podlegający opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, o którym mowa w art. 28j ustawy o PDOP (tzw. estońskim CIT), jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) u tych podatników nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 4.000.000 euro. Przeliczenia kwoty wyrażonej w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

Tym samym w 2025 r. prawo do kwartalnych deklaracji będzie przysługiwało podatnikom opodatkowanym tzw. estońskim CIT, jeżeli wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) w 2024 r. nie przekroczy 17.138.000 zł (tj. 4.000.000 euro × 4,2846 zł/euro – w zaokrągleniu do 1.000 zł). W 2024 r. limit ten wynosi 18.436.000 zł.

UWAGA! Podatnicy opodatkowani tzw. estońskim CIT nie mają prawa do kwartalnych deklaracji (a tym samym rozliczania VAT), jeżeli są spełnione przesłanki wskazane w ww. art. 99 ust. 3a ustawy o VAT (m.in. nowi podatnicy, tj. czynni podatnicy VAT przez okres 12 miesięcy od czasu rejestracji).

1.3. Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r.

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych poza jednostkami zobowiązanymi do ich prowadzenia ksiąg rachunkowych ze względu na formę prawną (takimi jak np. spółki z o.o., spółki akcyjne, spółki komandytowe), dotyczy również:

• osób fizycznych,
• spółek cywilnych osób fizycznych,
• spółek cywilnych osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,
• spółek jawnych osób fizycznych,
• spółek partnerskich oraz
• przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170)

– jeżeli ich przychody za poprzedni rok podatkowy/obrotowy wyniosą co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro (por. art. 24a ust. 4 ustawy o PDOF oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

Limit ten przelicza się na walutę polską po średnim kursie euro ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy.

Stosując ww. średni kurs euro ogłoszony przez NBP na dzień 1 października 2024 r. wynoszący 4,2846 zł/euro, limit do ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r. wyniesie 8.569.200 zł.

Zauważmy, że w porównaniu do 2024 r. limit ten uległ obniżeniu o prawie 650.000 zł (w 2024 r. wynosi on bowiem 9.218.200 zł), co mogłoby oznaczać, że w 2025 r. do prowadzenia ksiąg rachunkowych będzie zobowiązana znacznie większa liczba jednostek. Należy jednak mieć na uwadze, o czym już informowaliśmy, że w fazie prac legislacyjnych pozostają regulacje mające zmienić ustawę o rachunkowości, w tym przedmiotowy limit przychodów poprzez jego podwyższenie z obecnych 2.000.000 euro do 2.500.000 euro (numer z wykazu prac legislacyjnych: UC14). Stosując do wyliczenia tego „nowego” limitu ww. kurs z 1 października br. uzyskamy wartość 10.711.500 zł, co oznacza jego podwyższenie w stosunku do limitu określonego na 2025 r. w dotychczasowej wielkości (2.000.000 euro) o 2.142.300 zł.

Co istotne, zgodnie z projektem nowe regulacje miałyby mieć zastosowanie do ustalenia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych już w 2025 r.

Zaznaczmy, że przy ustaleniu obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych uwzględnia się przychody określone w ustawie o PDOF, a w podmiotach prowadzących już księgi rachunkowe – dodatkowo przychody określone w ustawie o rachunkowości.

Zgodnie z przepisami ustawy o PDOF są to przychody, o których mowa w art. 14 tej ustawy, czyli przychody z działalności gospodarczej, a według ustawy o rachunkowości – są to przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych, czyli bez pozostałych przychodów operacyjnych. Co więcej, w ramach ww. planowanej nowelizacji zmianie miałby ulec również zakres przychodów uwzględnianych przy ustalaniu tego limitu. W myśl nowej regulacji nie byłyby uwzględniane przychody z operacji finansowych, co w określonych przypadkach mogłoby jeszcze bardziej „poluzować” obowiązki w zakresie prowadzenia ksiąg.

Tak więc ustalając obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r., podatnicy prowadzący w 2024 r.:

• podatkową księgę przychodów i rozchodów – przyjmują przychody określone w ustawie o PDOF,
• księgi rachunkowe – ustalają przychody według ustawy o PDOF oraz według ustawy o rachunkowości (ewentualnie znowelizowanej, co będzie skutkowało wyłączeniem przychodów z operacji finansowych).

Jeśli ww. przychody (za 2024 r.) osiągną lub przekroczą limit w wysokości 8.569.200 zł albo w przypadku zmiany przepisów limit w wysokości 10.711.500 zł, wówczas od następnego roku (tu: od 2025 r.) wystąpi obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

1.4. Limity podatkowe i bilansowe na 2025 r. w ujęciu tabelarycznym

Status/prawo/obowiązek	Limity w euro	Limity w zł
Status małego podatnika dla celów CIT/PIT:	2.000.000	8.569.000
Limit jednorazowej amortyzacji:	50.000	214.000
Prawo do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych:	2.000.000	8.569.200
Prawo do kwartalnego opłacania ryczałtu:	200.000	856.920
Status małego podatnika dla celów VAT:	2.000.000	8.569.000
– u podatników wynagradzanych prowizyjnie:	45.000	193.000
Prawo do kwartalnych deklaracji VAT dla stosujących estoński CIT:	4.000.000	17.138.000
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych:	2.000.000*	8.569.200
* Planuje się podwyższenie tego limitu do 2.500.000 euro; limit ten wynosiłby wówczas 10.711.500 zł (patrz: piszemy o tym w tym artykule, w części dotyczącej obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych w 2025 r.).

4. KSeF – finalne konsultacje społeczne już wkrótce

Krajowy System e-Faktur miał stać się obowiązkowy od 1 lipca 2024 r. Z uwagi na dostrzeżone nieprawidłowości termin ten jednak odroczono do 2026 r. KSeF ma wejść w życie dwuetapowo, tj. będzie obowiązkowy:

• od 1 lutego 2026 r. dla przedsiębiorców, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) przekroczyła w 2025 r. 200 mln zł,
• od 1 kwietnia 2026 r. dla pozostałych przedsiębiorców.

Ministerstwo Finansów (dalej: MF) w dniu 4 października 2024 r. zamieściło na swojej stronie internetowej (www.gov.pl) komunikat dotyczący dalszego etapu prac nad obowiązkowym KSeF. Wynika z niego, że opracowano już założenia do drugiej ustawy nowelizującej przepisy ustawy o VAT oraz uzupełnienie założeń dotyczących rozwiązań biznesowych mających na celu ułatwienie wdrożenia obowiązkowego KSeF.

MF poinformowało także, iż w związku z ogłoszonym stanem klęski żywiołowej związanej z powodzią na części obszarów Polski, konsultacje projektu KSeF rozpoczną się na przełomie października i listopada br. W komunikacie wyjaśniono:

„(…) KSeF dotyczy w zasadzie wszystkich przedsiębiorców w Polsce, dlatego zależy nam na tym, aby konsultacje były przeprowadzone na równych zasadach dla wszystkich podmiotów i stron.

Projekt KSeF jest jednym z priorytetów resortu. Kontynuacja dialogu i rzetelnych konsultacji rozwiązań z przedsiębiorcami jest dla nas kluczowa dla zapewnienia odpowiedniej jakości rozwiązań i w efekcie skutecznego wdrożenia obowiązkowego KSeF.

Prace nad projektem ustawy oraz nad propozycjami rozwiązań biznesowych i technicznych, dotyczących tego projektu, będziemy kontynuować z uwzględnieniem potrzeby przeprowadzenia szerokich konsultacji społecznych.”

5. Zmiana przepisów związanych ze stanem klęski żywiołowej w związku z powodzią

Stan klęski żywiołowej został wprowadzony rozporządzeniem Rady Ministrów:

• z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego oraz śląskiego (Dz. U. poz. 1395 ze zm.),
• z dnia 28 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego (Dz. U. poz. 1435 ze zm.).

Stan klęski żywiołowej został wprowadzony ww. rozporządzeniami na okres 30 dni. W związku z tym okres, na jaki wprowadzono stan klęski żywiołowej pierwszym z ww. rozporządzeń, już upłynął i nie było potrzeby uchylania tego rozporządzenia.

Jak wskazano w komunikacie z 15 października 2024 r., zamieszczonym na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (www.gov.pl), nie ma już konieczności utrzymywania stanu klęski żywiołowej na obszarach dotkniętych przez powódź. W związku z tym z dniem 15 października 2024 r. zniesiono stan klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego. Rozporządzenie w tej sprawie opublikowano w Dzienniku Ustaw z 15 października 2024 r., pod poz. 1527.

W tym samym w Dzienniku Ustaw (z 15 października 2024 r.), pod poz.1528, opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 października 2024 r. uchylające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem 16 października 2024 r.

Mocą tego rozporządzenia utraciło moc ww. rozporządzenie z 28 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej. W konsekwencji znowelizowano też rozporządzenie w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (rozporządzenie zmieniające opublikowano w Dzienniku Ustaw z 15 października 2024 r., pod poz.1529).

6. Zaniechano poboru CIT i PIT od niektórych odszkodowań/darowizn związanych z powodzią

Zaniechanie poboru podatku od odszkodowań majątkowych

W Dzienniku Ustaw z 18 października 2024 r., pod poz. 1551, opublikowano rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 października 2024 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od kwot z tytułu ubezpieczeń majątkowych otrzymanych w związku z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. 19 października 2024 r.

Mocą tego rozporządzenia zaniechano poboru PIT i CIT od kwot z tytułu ubezpieczeń majątkowych otrzymanych w związku z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r. Zaniechanie to ma zastosowanie do dochodów (przychodów) osiągniętych od 12 września 2024 r. do 31 grudnia 2026 r. przez poszkodowanych (w rozumieniu art. 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi – Dz. U. z 2024 r. poz. 654 i 1473, tj. osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które na skutek powodzi doznały szkód majątkowych lub utraciły chociażby czasowo możliwość korzystania z posiadanej nieruchomości lub lokalu) będących podatnikami PIT albo CIT.

Zaniechanie poboru estońskiego CIT od darowizn/nieodpłatnych świadczeń przekazanych powodzianom

W Dzienniku Ustaw z 18 października 2024 r., pod poz. 1550, opublikowano rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 października 2024 r. w sprawie zaniechania poboru ryczałtu od dochodów spółek w związku z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r. Rozporządzenie to weszło w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. 19 października 2024 r.

Mocą tego rozporządzenia zaniechano poboru ryczałtu od dochodów spółek (tzw. estońskiego CIT) od osiągniętych dochodów z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, odpowiadających:

• wysokości poniesionych kosztów wytworzenia lub cenie nabycia rzeczy lub praw będących przedmiotem darowizn przekazanych organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2024 r. poz. 1491), na cele związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r.,
• wysokości kosztów poniesionych z tytułu wykonania nieodpłatnego świadczenia, którego celem jest usuwanie skutków powodzi z września 2024 r., realizowanego na rzecz ww. organizacji.

Zaniechanie to ma zastosowanie do dochodów osiągniętych od dnia 12 września do dnia 31 grudnia 2024 r.

7. Zmiany w podatkach i opłatach lokalnych, podatku rolnym i opłacie skarbowej – przyjęte przez rząd

Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Finansów projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej. Celem projektu jest przede wszystkim zapewnienie jednolitych zasad opodatkowania garaży w budynkach mieszkalnych i wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych kompleksowej definicji budynku i budowli. O planowanych zmianach w tym zakresie pisaliśmy w BI nr 20 z 10 lipca br., z tym że projekt zmian na etapie uzgodnień – ulegał wielokrotnej modyfikacji.

Na stronie Ministerstwa Finansów (www.gov.pl) zamieszczono informację w sprawie wprowadzanych zmian, wskazując najważniejsze rozwiązania:

„(…)

• Ujednolicenie zasad opodatkowania podatkiem od nieruchomości garaży w budynkach mieszkalnych.

Wszystkie pomieszczenia przeznaczone do przechowywania pojazdów w budynkach mieszkalnych (niezajęte na działalność gospodarczą) będą opodatkowane jak mieszkania.

• Doprecyzowanie definicji „budynku” i „budowli” na potrzeby podatku od nieruchomości.

Brak odwołania w definicjach „budynku” i „budowli” do prawa budowlanego zapewni wzrost pewności prawa podatkowego, na które nie będą już bezpośrednio wpływały zmiany w prawie budowlanym.

W projekcie zawarto zamknięty katalog budowli podlegających opodatkowaniu. Jednocześnie zawężony został katalog urządzeń budowlanych podlegających opodatkowaniu wyłącznie do tych, które są bezpośrednio związane z budynkiem lub budowlą i niezbędne do ich użytkowania zgodnie z przeznaczeniem.

Poza opodatkowaniem pozostaną tzw. obiekty małej architektury.

• Przedłużenie do 31 marca 2025 r. możliwości złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości przez przedsiębiorców, by dać im czas na dostosowanie do proponowanych zmian.
• Zniesienie w podatku rolnym wnioskowego trybu udzielania zwolnień podmiotowych (np. dla instytutów badawczych), które będą stosowane z mocy samego prawa – w celu wyeliminowania zbędnej biurokracji.
• Uszczelnienie poboru opłaty uzdrowiskowej.

Przyznano radom gmin prawo do nałożenia na inkasentów opłaty uzdrowiskowej obowiązku prowadzenia ewidencji osób, które zobowiązane będą do uiszczenia tej opłaty, co umożliwi sprawowanie kontroli nad rzetelnym wywiązywaniem się z obowiązku pobierania tej opłaty.

• Określenie właściwości organu podatkowego w sprawie opłaty skarbowej od pełnomocnictwa składanego w formie elektronicznej (na przykład w e-Urzędzie Skarbowym).

Zaproponowane przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku.”

8. Sprzedaż środków trwałych poza składką zdrowotną – projekt ustawy zmieniającej

Na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zamieszczono informację na temat projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (nr projektu UD144). Celem tego projektu jest wyłączenie z podstawy wymiaru składki zdrowotnej opłacanej przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą przychodów i kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (dalej: środków trwałych).

Potrzeba wprowadzenia tych zmian wynika ze wzrostu wydatków, jakie przedsiębiorcy ponoszą w związku z opłacaniem składki na ubezpieczenie zdrowotne, począwszy od dnia 1 stycznia 2022 r., co istotnie wpływa na rentowność prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak czytamy w ww. informacji:

„(…) Przedsiębiorcy podnoszą w szczególności zastrzeżenia w odniesieniu do uwzględniania w podstawie wymiaru składki zdrowotnej przychodów ze sprzedaży środków trwałych. Konieczność zapłaty składki zdrowotnej od części dochodu wygenerowanego w wyniku sprzedaży środka trwałego poczytywana jest przez przedsiębiorców jako rozwiązanie niesprawiedliwe, niezwiązane z wynikiem podstawowej działalności operacyjnej przedsiębiorcy i mogące skutkować incydentalnym wzrostem dochodu przedsiębiorcy, np. gdy zbywana jest nieruchomość, a tym samym wyższą składką zdrowotną. Dlatego potrzebne jest wprowadzenie zmian, zgodnie z którymi przedsiębiorcy nie będą dodatkowo obciążani składką zdrowotną płaconą od przychodów (dochodów) osiąganych w przypadku zbycia środków trwałych, co w znacznym stopniu przyczyni się do poprawy rentowności prowadzonej działalności gospodarczej. (…)”

Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami, dochody/przychody ze sprzedaży środków trwałych mają nie być zatem uwzględniane przy ustalaniu wysokości składki zdrowotnej przedsiębiorcy.

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to IV kwartał 2024 r.